Duurzaamheid voor beginners

Om je wat wegwijs te maken in deze thematiek gaan we kort in op enkele klassieke pijlers van ‘duurzaam bouwen’:
•   Inplanting & oriëntatie
•   Materialen
•   Energie
•   Water

Inplanting & oriëntatie

Hoe bepaal je je ligging? Situering bij een stad of in landelijke gebieden? Dit is bij jeugdinfrastructuur niet zomaar te kiezen. Belangrijk is in elk geval om te weten dat de woon-speel-afstand liefst zo kort en zo veilig mogelijk is: dan geraken we immers zo milieuvriendelijk mogelijk ter plekke.
Een lokaal met ramen op het zuiden zal vlugger warm en gezellig zijn dan een lokaal gericht op het noorden.
Bergingen en toiletten moeten niet zo warm gestookt te worden in de winter en kunnen aan de Noordzijde van het gebouw gesitueerd worden.
…

Materialen

Qua terminologie gebruikt men vaak meerdere adjectieven om materialen te definiëren. Een overzichtje:

NAGROEIBARE materialen: hout is nagroeibaar en is dus geen ‘eindige’ bron (als we opnieuw genoeg bomen planten).
GERECYCLEERDE materialen: een oude stalen ligger kan je hergebruiken, oude stenen kan je verwerken in een betonnen pad,…
RECYCLEERBARE materialen: pvc kan worden gerecycleerd (maar niet helemaal),…
FUNCTIONELE materialen: een vloer uit polybeton is enorm hard en kuist makkelijk en is dus ideaal voor een jeugdlokaal. Een houten afwerking maakt een lokaal gezellig, maar is niet altijd naar de zin van de brandweer.
GEZONDE materialen: watergedragen verven zijn beter voor het milieu dan solventgedragen verven (white spirit-achtigen). Let wel: sommige natuurlijke materialen kunnen ook irritaties veroorzaken!

Energie

isoleren. Beperkt warmteverlies (dit doe je uiteraard ook door zo compact mogelijk te bouwen), bovendien zorgt dit meestal ook voor geluidsisolatie.
ventileren. Zorgt voor genoeg zuurstof, geen condensatie, eventuele schadelijke stoffen stapelen zich niet op.
efficiënte energieproductie = hogerendementsketels.
gebruik van de zon = ramen op het zuiden, zonnepanelen voor warm water of elektriciteit. Dit is vaak een dure stap en is zelden realistisch voor jeugdinfrastructuur.

Denk er aan dat gas milieuvriendelijker is dan elektriciteit om lokalen te verwarmen.

Hou ook rekening met de energieprestatieregelgeving als je gaat (ver)bouwen. Het wordt dan immers verwacht een bepaald niveau te bereiken op vlak van thermische isolatie en energieprestatie (isolatie, verwarmingsinstallatie, ventilatie, zonne-energie). Meer info lees je op energiesparen.be.

Water

Water recupereren: eenvoudig in een regenwaterton voor waterspelletjes. Ingewikkelder met regenwaterputten en –pompen voor de toiletspoeling.
Water ter plaatse laten infiltreren: waterproblematiek van overstromingen bij regenweer.
...

Niet vergeten: de kleine beetjes die niet veel kosten.

Sorteer je afval (en installeer een afvalpark).
Hou de deuren dicht (automatisch met een deurpomp bijvoorbeeld?).
Doe de lichten uit als er niemand is (werken met een lichtsensor in het sanitair blok?).
Plaats een regenwaterton (voor waterspelletjes en zo).
Gebruik spaarlampen.
…

Verdere uitleg over deze zaken zouden ons te ver afleiden van dit onderdeel bouwen en verbouwen. Meer hierover lees je bij beheer & onderhoud.